ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

Αλλεργία είναι η υπερβολική αντίδραση του αναπνευστικού και αμυντικού συστήματος του οργανισμού σε διάφορες ουσίες, όπως σκόνη, γύρεις ή τροφές, οι οποίες είναι αβλαβείς στους περισσότερους ανθρώπους.

​Οι αλλεργικές αντιδράσεις εκδηλώνονται συνήθως με συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα, όταν προσβάλλουν τους πνεύμονες, από τη μύτη, τα μάτια, το δέρμα και το γαστρεντερικό σύστημα. Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν την απειλητική για τη ζωή αναφυλακτική αντίδραση (αλλεργικό shock).

Τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:

  • Πταρμούς (φτέρνισμα)
  • Κνησμό, ξηρότητα οφθαλμών ή δακρύρροια
  • Ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) μύτης ή καταρροή
  • Πομφούς ή εξανθήματα
  • Δυσκολία στην αναπνοή (άσθμα

Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονή των βρόγχων που μπορεί να εμφανισθεί εξαιτίας αλλεργικής αντίδρασης σε ουσίες (αλλεργιογόνα), όπως γύρεις, ιοί, καπνός, χημικά σπρέι κ.λπ. Εάν δεν αντιμετωπισθούν γρήγορα και σωστά τα επεισόδια του άσθματος μπορεί να είναι και επικίνδυνα για τη ζωή.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συνήθως:

  • Βήχα και σφύριγμα (συριγμός)
  • Δυσκολία στην αναπνοή (βρογχόσπασμος)
  • Βάρος ή σφίξιμο στο στήθος
  • Εύκολη κόπωση

Οι αλλεργίες είναι η πιο συχνή αιτία του άσθματος. Οι αλλεργίες και το άσθμα προσβάλλουν ένα στους εννέα ενήλικες και ένα στα πέντε παιδιά, με αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Την τελευταία δεκαετία τα κρούσματα υπερδιπλασιάστηκαν, λόγω του τρόπου ζωής και της υπερβολικής αύξησης των ρύπων (μόλυνση του περιβάλλοντος) που λειτουργούν ως αλλεργιογόνα.

Οι αλλεργίες προσβάλλουν το 35% των Ευρωπαίων πολιτών και είναι η έκτη αιτία χρόνιας νόσου. Περίπου 5%-10% των Ελλήνων υποφέρουν από άσθμα. Το άσθμα είναι η πρώτη αιτία σχολικής απουσίας και η τέταρτη κατά σειρά αιτία απουσίας από την εργασία. Στις ΗΠΑ το άσθμα είναι αιτία θανάτου για 5000 ασθενείς το έτος. Η αλλεργική ρινίτιδα είναι η πιο συχνή χρόνια νόσος στα παιδιά. Η ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα) έχει αυξηθεί στο 10%-12% του πληθυσμού στην Ευρώπη.

Διάγνωση
Το λεπτομερές ιστορικό του ασθενή με την περιγραφή των συμπτωμάτων είναι το πιο βασικό μέσο διάγνωσης, που συμπληρώνεται με τον έλεγχο της πνευμονικής λειτουργίας και εξέταση για την αναζήτηση και ταυτοποίηση των υπεύθυνων αλλεργιογόνων. Οι εξετάσεις γίνονται με δερματικά τεστ ή στο αίμα και αποσκοπούν στον προσδιορισμό ειδικών αντισωμάτων (ανοσοσφαιρίνες Ε) εναντίον των αλλεργιογόνων.

Μερικές φορές χρειάζεται και η δοκιμασία πρόκλησης, δηλαδή δοκιμασία χορήγησης με κάποιο τρόπο της ύποπτης ουσίας κάτω από ασφαλείς συνθήκες, για τον ακριβή προσδιορισμό της υπευθυνότητας του συγκεκριμένου αλλεργιογόνου. 

Αντιμετώπιση
Οι αλλεργίες είναι συχνά μακροχρόνιες καταστάσεις με υφέσεις και εξάρσεις. Αν και η ίαση δεν είναι πάντοτε εφικτή, η θεραπεία μπορεί να εξασφαλίσει σχεδόν μία φυσιολογική ζωή. Η αποφυγή του αλλεργιογόνου, όταν είναι εφικτή, έχει πολύ μεγάλη σημασία. Η φαρμακευτική θεραπεία είναι ιδιαίτερα σημαντική και πολλές φορές μακροχρόνια. Η ανοσοθεραπεία (εμβολιασμός) είναι αποτελεσματική σε ορισμένους ασθενείς. Προληπτικά μέτρα μπορούν να παρθούν σε ορισμένες καταστάσεις. Η εκπαίδευση του ασθενούς/περιβάλλοντος είναι απαραίτητη.

Τι θα πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής με αλλεργία και άσθμα; Το κλειδί της επιτυχούς θεραπείας της αλλεργίας και του άσθματος είναι η πρόληψη των εξάρσεων (κρίσεων). Η ενημέρωση και η ετοιμότητα για επικοινωνία είναι τα σημαντικότερα μέσα για την πρόληψη των εξάρσεων. Η συνεργασία ασθενούς/περιβάλλοντος και του ιατρού με την υποστήριξη της πολιτείας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή ενημέρωση, εκπαίδευση και εξοικείωση με τις αλλεργίες και το άσθμα. Για την αναζήτηση πληροφόρησης έχουν συσταθεί Οργανισμοί, Επιστημονικές Εταιρείες, σύλλογοι ασθενών και πολλά προγράμματα διεθνώς.

ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι ένα από τα πιο συχνά χρόνια νοσήματα. Πρόκειται για το αποτέλεσμα της ευαισθητοποίησης του οργανισμού σε ουσίες που αποκαλούνται αεροαλλεργιογόνα. Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι εποχική (μόνο την άνοιξη), ολοετής ή ολοετής με εποχική επιδείνωση.

Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μία πολύ συνηθισμένη πάθηση, καθώς αφορά στο 1/4 του πληθυσμού. Η αιτία της είναι η υπεραντίδραση του οργανισμού σε κάποιες ουσίες, με συνήθεις “υπαίτιους» ορισμένα φυτά. Πόσο αλήθεια, όμως, είναι ότι το πρόβλημα εμφανίζεται μόνο την άνοιξη και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Η εποχική, επίσης, μέσω ρινικής υπεραντιδραστικότητας ή κεκτημένης αποκοκκίωσης σιτευτικών κυττάρων (priming effect) μπορεί σταδιακά να επεκταθεί σε όλο το έτος. Η αλλεργική ρινίτιδα αφορά στο 25% του γενικού πληθυσμού. Μπορεί να είναι επίμονη (περισσότερο από τέσσερις ημέρες την εβδομάδα, περισσότερο από τέσσερις ώρες την ημέρα) ή διαλείπουσα.

​Επίσης, μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρή, όταν προκαλεί διαταραχές στις φυσικές δραστηριότητες, στον ύπνο ή στην εργασία.

ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ (γενικά)

Τις τελευταίες δεκαετίες καταγράφεται παγκόσμια ραγδαία αύξηση των αλλεργικών αντιδράσεων, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η ποιότητα ζωής αρκετών ανθρώπων και σε ακραίες καταστάσεις να κινδυνεύει ακόμα και η ίδια η ζωή τους. Υπολογίζεται δε ότι το 25-30% του πληθυσμού παγκόσμια υποφέρει από αλλεργίες.​Η αλλεργία είναι σύνθετη λέξη και προέρχεται από το συνδυασμό των λέξεων «άλλο + έργο». Ο πρώτος που πρότεινε τον όρο αυτό ήταν ο Αυστριακός παιδίατρος Clemens von Pirquet, ο οποίος παρατήρησε το 1905 ότι κατά την επαναχορήγηση ετερόλογων ορών, ορισμένα άτομα αντί ανοσίας εμφάνιζαν ορονοσία. Δηλαδή, το ανοσοποιητικό τους σύστημα αντί να εμφανίζει τη φυσιολογική δραστηριότητα για την οποία έχει ταχθεί από τη φύση να εμφανίζει, δηλαδή φύλαξη του οργανισμού (ανοσία), εμφάνιζε α-φύλαξη (αναφυλαξία), δηλαδή άλλο έργο (αλλεργία)